Plusy i minusy stosowania planów dietetycznych
Nowy rok jest dla wielu z nas okazją do podejmowania prób odchudzania czy zmiany stylu życia. Jako, że żyjemy w kulturze odchudzania, w styczniu zostajemy zalani przeróżnymi propozycjami gotowych diet, planów treningowych, detoksów sokowych i aplikacji do postów przerywanych. Z jednej strony coraz częściej mówi się o tym, że stosowanie diet odchudzających, zwłaszcza restrykcyjnych, na dłuższą metę jest nieskuteczną metodą utrzymania niższej wagi. Z drugiej zaś lekarze biją na alarm – problem nadwagi i otyłości staje się coraz większy, również niepokojąco rosną statystyki dotyczące najmłodszych.
W niniejszym tekście chciałabym przedstawić plusy i minusy stosowania gotowych rozpisek. Może dzięki temu pomogę Ci podjąć odpowiednią decyzję czy taki gotowy plan to dobry pomysł na zrzucenie zbędnych kilogramów.
Zacznijmy od minusów
Plan dietetyczny może narzucać ograniczenia
Na śniadanie masz owsiankę, a akurat naszła Cię ochota na jajecznicę. Zmuszasz się więc do owsianki, bo należy trzymać się planu. Tego rodzaju diety mogą sprawiać, że zamiast ufać swojemu ciału trzymamy się planu zbyt sztywno, nie czerpiąc z jedzenia przyjemności. W gotowym planie jest awokado, a Ty nie lubisz, ale jesz, bo tak trzeba. Przyszła pora posiłku – jesz, mimo, że nie jesteś głodny. Plany dietetyczne mogą sprawiać, że zamiast opierać się na wewnętrznych sygnałach, zaczynasz ufać tym z zewnątrz.
Niedopasowanie diety
Jeśli wybierzesz zbyt duży deficyt kaloryczny, bo zależy Ci na szybkich efektach skazujesz się na szereg konsekwencji. Twój organizm uważa restrykcyjną dietę za głodowanie, a głodować nie chce. Będzie zmuszał Cię więc na wszelkie możliwe sposoby byś jadł/a. Takie diety często prowadzą do przejadania się po ich zakończeniu oraz do efektu jo-jo.
Gotowy plan nie jest planem indywidualnie opracowanym
Gotowy plan nie bierze pod uwagę Twoich indywidualnych potrzeb i okoliczności życiowych. Może okazać się na przykład, że przygotowanie dań jest czasochłonne, a składniki mało dostępne. Może być zupełnie niedopasowany do Twoich potrzeb, niesmaczny lub niezbilansowany. Stosowanie planu staje się dla ciebie uciążliwe i zniechęcasz się do zdrowego jedzenia.
Nieodpowiednia ilość posiłków
Załóżmy, że twój plan jest rozpisany na pięć posiłków, ale Ty wolisz jeść trzy razy dziennie. Po tygodniu stosowania masz już dość siedzenia w kuchni i jedzenia co 2,5 h. Znów czujesz zniechęcenie i porzucasz plan, albo zaczynasz pomijać posiłki.
Plusy planów dietetycznych
Dobrze opracowany plan dietetyczny może uczyć zdrowych nawyków żywieniowych nie psując relacji z jedzeniem. Mądrzy dietetycy/ psychodietetycy wiedzą, że kluczem do budowania zdrowych nawyków jest zachowanie pewnej dozy elastyczności i pozwalają na to swoim klientom.
Planowanie tego co się zje jest ogólnie dobrą strategią, pomaga uniknąć podejmowania spontanicznych i niezdrowych decyzji żywieniowych.
Rozpisana dieta to jeden problem mniej – z wymyślaniem co gotować. Jeśli dodatkowo posiada listę zakupów to można sobie zaoszczędzić sporo czasu, energii i pieniędzy. Kupujemy to, co w danym tygodniu zjemy.
Dobry plan nie narzuca konkretnych godzin posiłków, ale zachęca do regularności w spożywaniu ich.
Dobrze rozpisana dieta redukcyjna pozwala na zmniejszenie masy ciała bez głodzenia się i frustracji z powodu braku efektów.
Plan pomaga jeść odpowiednią ilość warzyw, owoców, błonnika i białka. Gotując sami często jemy monotonnie.
Podsumowując
To tylko nieliczne z potencjalnych zalet i wad stosowania gotowych planów żywieniowych. Ostatecznie nie sam plan, ale nasze podejście do niego, zdecyduje o tym czy zrobi nam on krzywdę czy będzie pomocny. Najważniejsze to pamiętać, że zbyt sztywne trzymanie się rozpiski nie jest dobre. Ślepe podążanie za “modnymi dietami” również nie. Dieta ma służyć nam, ma smakować i być dopasowana do naszego stylu życia, nigdy na odwrót. Plan dietetyczny, poza odpowiednim zbilansowaniem, powinien nieść ze sobą wartość edukacyjną, być przysłowiową wędką nie marchewką. Uczyć jak przygotowywać zdrowe potrawy, jakie ilości spożywać, jakie produkty wybierać. Oduczać zero – jedynkowego myślenia o jedzeniu.
Jeśli chcesz spróbować nauczyć się zdrowego podejścia do diety koniecznie wypróbuj nowość – plan psychodietetyczny – efekt współpracy dietetyka i psychologa (dostępny także w wersji wegetariańskiej):